Od tanich aparatów do filmowania dla początkujących, po współczesne filmowe monstra, którym niestraszne są najciemniejsze sale weselne. Przyglądamy się najlepszym aparatom do filmowania ślubów oraz wymaganiom, jakie stoją przed tego rodzaju urządzeniami. Przedstawimy też najciekawsze propozycje w poszczególnych widełkach cenowych.
Zanim jednak przejdziemy do prezentacji konkretnych aparatów do nagrywania wideo, spójrzmy nieco wstecz, czyli prześledźmy, jak filmujące aparaty na zawsze zmieniły dokumentowanie ślubów. Branża filmu ślubnego przeszła ogromną transformację w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Jej przyczyną była równie duża rewolucja, która w tym czasie zaszła w dziedzinie sprzętu filmowego i jego możliwości. Zaczęło się od tego, że aparaty fotograficzne zaczęły filmować i w wielu sytuacjach robiły to znacznie lepiej niż ówczesne kamery z podobnej półki cenowej. Miały jednak swoje ograniczenia, które mocno wpłynęły na trendy w filmie ślubnym.
Królujące wcześniej wśród filmowców ślubnych kamery wyróżniały się obecnością obiektywów o dużym zakresie zooma, które pozwalały operatorowi (czy też, jak zwyczajowo mówią Młodzi, „kamerzyście”) tworzyć długie ujęcia bez ruszania się z miejsca. Szeroki kadr — zooom- przejazd po twarzach po kolei — powrót do szerokiego kadru, panorama na następny stół — i tak dalej. Takie też były ówczesne filmy ślubne. Długie i mało montowane, zwłaszcza że komputerowy montaż w formie ogólnodostępnej też pojawił się niewiele wcześniej.
Aparat miał w porównaniu z taką kamerą mnóstwo ograniczeń. Fotograficzne obiektywy zmiennoogniskowe z powodu braku silnika nie nadawały się do wykonywania płynnych zoomów. Do tego te, które oferowały duży zakres ogniskowych, miały zazwyczaj kiepskie światło, więc filmowcy dość szybko ograniczyli się do zoomów o jasności f/2.8 lub jeszcze jaśniejszych obiektywów stałoogniskowych. Nie była to jedynie strata. Dzięki jaśniejszym obiektywom mniej potrzebne stały się lampy doświetlające salę. Przy f/1.4 wystarczyło światło zastane, a klimat obrazu stworzonego w ten sposób był czymś zupełnie innym niż prześwietlone z przodu i ciemne z tyłu kadru z kamery, na której zamocowano lampę.
Jaki aparat do filmowania ślubów wybrać? Polecamy modele, które dobrze się sprawdzą w pracy między innymi z gimbalem. Fot. Martyna Basel.
Ograniczeniem była też maksymalna długość ujęcia, która w pierwszych filmujących aparatach potrafiła wynieść kilka czy kilkanaście minut. W połączeniu z brakiem jakiegokolwiek autofokusa podczas filmowania wymusiło to zupełnie inne podejście. Od tej pory operator, zamiast stać w miejscu i zoomować czy panoramować, musiał zacząć się przemieszczać, częściej przerywać nagrywanie i dokładniej planować ujęcia. Wskutek tego skróciły się same filmy — precyzyjnie wykonane i dynamicznie montowane godzinne produkcje wyparły niemal pozbawione montażu, wielogodzinne „potworki”, których potem prawie nikt nie oglądał.
Do tego do arsenału filmowców szybko doszło coś, co skutecznie zastąpiło zoomowanie — ruch kamery. Najpierw w oparciu o manualne stedicamy, a dziś z wykorzystaniem gimbali do aparatów, jak chociażby DJI RS 2. Te ostatnie z kolei stworzyły presję, by filmujące aparaty posiadały użyteczny autofokus, bo podczas pracy ze stedicamem czy gimbalem ręczne ustawianie ostrości jest dość kłopotliwe. Potem do tego wszystkiego doszły jeszcze wyższe klatkaże (60 czy 120 kl/s) i rozdzielczości (4K i więcej). Tym sposobem otrzymaliśmy przepis na współczesny aparat do filmowania ślubów, który niemal całkowicie wyparł już zresztą kamery z sal weselnych.
Krótko i konkretnie, wypunktowałem najważniejsze cechy, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze aparatu do filmowania ślubów.
Dobra jakość obrazu w słabym świetle, żeby lampa nakamerowa mogła być kreatywną decyzją, a nie koniecznością;
filmowanie w 4K oraz w slow motion (60,120 lub więcej kl./s) na potrzeby ujęć efektowych, a najlepiej w 4K w slow motion;
rozsądnej wielkości bateria, tak by bez problemu móc np. nagrać całe kazanie i przysięgę na jednym akumulatorze;
brak ograniczeń czasu nagrywania, ewentualnie ograniczenie do pół godziny;
autofokus pozwalający śledzić wybrany cel i radzący sobie bez nadzoru gdy aparat jest na gimbalu;
podwójne gniazdo na karty pamięci i możliwość symultanicznego zapisu filmów na oba nośniki — utraconego materiału ślubnego nie da się nagrać drugi raz;
brak problemów z przegrzewaniem się przy długotrwałym filmowaniu.
Istnieją, oczywiście, urządzenia spełniające wszystkie powyższe kryteria, ale raczej nie znajdziemy ich w najniższych widełkach cenowych. Stąd też momentami trzeba będzie z niektórych wymienionych powyżej cech zrezygnować lub przynajmniej nieco obniżyć wymogi.
Oto nasze propozycje najlepszych aparatów do filmowania ślubów. W podanych widełkach cenowych proponujemy konkretne kombinacje aparatów i obiektywów. Do tego należy oczywiście doliczyć dodatkowe baterie i karty pamięci oraz akcesoria takie jak statyw, rejestrator dźwięku czy gimbal.
Aparaty do filmowania ślubów: dla początkujących (do 5000 zł)
Zaczynamy od kilku modeli aparatów do nagrywania wideo, które sprawdzą się na początek. Kosztują do 5000 zł, mniej niż sztandarowe smartfony, a przy odrobinie wprawy, mogą zaoferować dużo więcej.
Zestaw bardzo minimalistyczny, bo jedna ogniskowa to naprawdę mało na początek, ale jeśli nauczymy się pracować w takich warunkach, to potem żadne inne nie będą już straszne. Do tego obiektyw EF-M 22 mm f/2 stanowi odpowiednik 35 mm dla pełnej klatki, czyli absolutnie najpopularniejszej ogniskowej w ambitnym fotoreportażu. A gdy zechcemy więcej, możemy zawsze sięgnąć po tryb 4K, który wiąże się z dodatkowym cropem. Początkujących użytkowników powinien też zachęcić bardzo dobry, jak to w aparatach Canona, autofokus przy filmowaniu w Full HD.
To dość paradoksalne, ale przez to, że vlogowanie jest dość trudną dziedziną filmu, to sprzęt do tego przeznaczony sprawdzi się także przy pierwszych podejściach do filmowania imprez okolicznościowych. ZV-1 także ma świetny autofokus, a do tego dodaje jasny obiektyw o bardzo uniwersalnym zakresie ogniskowych, brak ograniczeń czasu nagrywania, dobrej jakości obraz 4K oraz slow motion w Full HD dostępne po jednym kliknięciu przycisku. Należy tylko pamiętać o zapasie akumulatorów lub jakiejś formie zewnętrznego zasilania.
Sony ZV-E10 + TTartisan 17 mm f/1.4 + TTartisan 50 mm f/1.2
Ten zestaw z Sony ZV-E10 oraz dwoma jasnymi stałkami, to wariant dla osób, które chcą już sprzęt z wymienną optyką i znacznie większym zapasem jeśli chodzi o pracę w słabym świetle. Jest jednak cena, którą trzeba za to zapłacić — w takiej budżetowej konfiguracji, nie ma autofokusa. Jeśli zechcemy lekko przekroczyć budżet, to można w charakterze drugiego obiektywu wybrać Sony FE 50 mm f/1.8, z którym autofokus będzie już działać szybko i sprawnie.
Panasonic Lumix G90 + TTartisan 17 mm f/1.4 + TTartisan 50 mm f/1.2
Analogiczny zestaw, tyle że jego podstawą jest jedyny w tych widełkach cenowych aparat wyposażony w stabilizację matrycy. Ta ostatnia pozwoli, przynajmniej na początku, w dużej mierze obyć się bez statywu, monopoda czy gimbala.
Aparaty do filmowania ślubów dla średniozaawansowanych — do 11000 zł
W przedziale cenowym do 5000 zł konieczne były liczne kompromisy, często komplikujące użytkowanie. Nie zawsze jest to złe – w ten sposób młodzi adepci sztuki filmowej mogą się naprawdę sporo nauczyć. Ostatecznie jednak nagrywanie ślubów to rzemiosło, do wykonywania którego potrzebne są sprawdzone narzędzia, dające powtarzalne rezultaty. Podniesienie pułapu cenowego do 11 tys. zł pozwala nam już na skompletowanie kilku tego rodzaju zestawów.
Sony A6600 + Tamron 17-70 mm f/2.8
W takim zestawie mamy bardzo uniwersalny zakres ogniskowych, świetny autofokus i bardzo dobrej jakości obraz 4K oraz slow motion w Full HD. Warto docenić także dużą baterię oraz stabilizację matrycy, które oferuje Sony A6600.
Zestaw ten wyróżnia obecność obiektywu z elektrycznym sterowaniem ogniskową. Jeśli zatem chcemy spróbować klasycznego zoomowania, to ten zestaw jest jednym z nielicznych, jakie na to pozwalają.
Sięgnięcie po korpus Fujifilm X-T4 daje sporo benefitów, których nie oferują wcześniej prezentowane zestawy. Podobnie jak Sony A6600 ma on sporą baterię i stabilizację matrycy, ale poza tym oferuje też dwa gniazda na karty pamięci z możliwością symultanicznego zapisu filmów, a także filmowanie w 4K z prędkością do 60 kl/s i zapis z 10-bitowym próbkowaniem koloru. A wszystko to przy nadal całkiem rozsądnym autofokusie.
Canon EOS R7 + adapter EF-RF + Sigma 18-35 mm f/1.8
Canon EOS R7 oferuje wszystko to, co Fujifilm X-T4, a do tego dokłada jeszcze brak dodatkowego cropa przy filmowaniu w 4K w 50 kl/s, zapis z próbkowaniem koloru 4:2:2 oraz autofokus z topowego modelu EOS R3. Gdy dodamy do tego radzący sobie z przeniesieniem tego autofokusa adapter EF-RF (dołączany gratis do aparatu) oraz jeden z lepszych obiektywów pod matryce APS-C jakie kiedykolwiek stworzono, czyli Sigmę 18-35 mm f/1.8, otrzymujemy zestaw niemal idealny.
Aparaty do filmowania ślubów dla profesjonalistów — do 20 000 zł
Pora podnieść poprzeczkę jeszcze wyżej — przy budżecie wynoszącym 20000 zł mamy już dostęp do wielu zaawansowanych aparatów i obiektywów.
Canon EOS R7 + Canon RF 16 mm f/2.8 + Canon RF 24-70 mm f/2.8 L IS USM
Dla osób, które nie chcą adapterów, a w przyszłości będą rozważać zakup pełnoklatkowego korpusu, taki zestaw (z pełnoklatkowymi obiektywami) daje spore możliwości rozwojowe. Jest także gwarancją najlepszego możliwego autofokusa.
Wariant zestawu podanego powyżej, tylko z nieco lepiej radzącym sobie w słabym świetle aparatem i nieco ciemniejszym obiektywem, który wynagradza ten fakt bardziej uniwersalnym zakresem ogniskowych.
W tym przypadku dostajemy zarówno jasny i uniwersalny obiektyw, jak i korpus dobrze radzący sobie w słabym świetle i wyposażony w świetny układ automatycznego ustawiania ostrości. Jedynym minusem w porównaniu z Canonami jest obecność cropa przy filmowaniu w 4K w 50 kl/s. Przy obiektywie o takim zakresie nie powinien to jednak być duży kłopot.
Aparaty do filmowania ślubów bez ograniczeń — powyżej 20 000 zł
Zestawienie kończymy listą zestawów z najwyższej półki, które sprawdzą się w każdych warunkach i posłużą nam przez długie lata.
Canon EOS R5C + Canon RF 15-35 mm f/2.8L IS USM + Canon RF 28-70 mm f/2L
EOS R5 C to jeszcze bardziej filmowy krewniak i tak już imponującego modelu R5. Wyposażono go w aktywne chłodzenie, więc nie przegrzeje się nawet po wielu godzinach nagrywania w pozbawionej klimatyzacji sali weselnej. Potrafi nagrywać w 8K z prędkościami do 60 kl/s i w 4K do 120 kl/s, nieobcy jest mu też format RAW przy filmowaniu. W zestawie z dwoma świetnej jakości zoomami będzie gwarantował najwyższą jakość obrazu jeszcze przez wiele lat.
Sony A7S III + Sony FE PZ 16-35 mm f/4 G + Tamron 35-150 mm f/2-2.8 DI III VXD
Sony A7S III to prawdziwy filmowy potwór, dla którego nie ma zbyt słabo oświetlonych miejsc. Do tego system Sony oferuje ogromny wybór obiektywów wielu producentów, czego najlepszym przykładem jest wybrany powyżej, niemający swoich odpowiedników nigdzie indziej obiektyw Tamron 35-150 mm f/2-2.8 DI III VXD. A gdyby 35 mm okazało się niewystarczająco szeroko, do kompletu jest jeszcze drugi wyposażony w elektryczne sterowanie ogniskową obiektyw w tym zestawieniu, który świetnie sprawdzi się na przykład na gimbalu.
Nikon Z9 + Nikkor Z 14-24 mm f/2.8 S + Nikkor Z 24-70 mm f/2.8 S
Jeszcze kilka lat temu pojawienie się Nikona w jakimkolwiek zestawieniu sprzętu filmowego mogłoby wywołać szok i niedowierzanie. Premiera modelu Z9 oraz przeznaczona doń aktualizacja oprogramowania nosząca numer 2.0 zmieniły jednak ten obraz diametralnie. Z nowym oprogramowaniem Z9 to kolejny filmowym potwór, poznający na filmowanie w rozdzielczości 8.3K z prędkością do 60 kl./s, a wszystko to bez sięgania po zewnętrzne rejestratory obrazu. W parze z dwoma uniwersalnymi obiektywami zmiennoogniskowymi zapewni on wiele lat komfortowej pracy i długo jeszcze nie będzie w tyle za konkurencją.
Na co dzień redaktor w portalu Optyczne.pl, gdzie regularnie testuje najnowszy sprzęt filmowy. Oprócz tego zawodowo filmuje i prowadzi szkolenia z filmowania, a po godzinach zajmuje się fotografią i kinem niezależnym. Absolwent Montażu Filmowego na PWSFTviT oraz Inżynierii Dźwięku i Obrazu na Politechnice Gdańskiej.
